W 2022 roku na 182 zgłoszone przypadki dyskryminacji przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku pracy 17 uznano za zasadne

Zgodnie z art. 123 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zwanej dalej "u.p.z." - kto ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, pochodzenie etniczne, wyznanie lub orientację seksualną odmówi zatrudnienia kandydata na wolnym miejscu zatrudnienia lub miejscu przygotowania zawodowego, podlega karze grzywny nie niższej niż 3000 zł.

Biuro informacji Głównego Inspektoratu Pracy przekazało, że kara grzywny może zostać nałożona na każdego, kto ze względu na zabronione kryteria różnicowania odmawia zatrudnienia kandydata na wolnym miejscu zatrudnienia lub miejscu przygotowania zawodowego.

Zaznaczono, że orzekanie w sprawach o czyny z art. 123 u.p.z. następuje w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.

Na czym polega wykroczenie

Wykroczenie polega na odmowie zatrudnienia kandydata do pracy, ale tylko wówczas, gdy aplikuje on na wolne stanowisko (miejsce zatrudnienia, bądź miejsce przygotowania zawodowego), a odmowa zatrudnienia następuje tylko i wyłącznie z powodu posiadania przez kandydata cechy lub przymiotu wymienionego w art. 123 u.p.z. - wytłumaczyło Biuro Informacji GIP. Zaznaczyło, że nie dochodzi do wykroczenia, jeżeli kandydat nie został zatrudniony z jakiejkolwiek innej przyczyny.

W odpowiedzi podkreślono, że dyskryminacją w procesie rekrutacji nie jest nierówne traktowanie z jakiejkolwiek przyczyny, ale zróżnicowanie ze względu na cechę lub właściwość danej osoby, określoną w ww. przepisie jako przyczyna dyskryminacji w połączeniu z brakiem nawiązania stosunku pracy na wolnym miejscu zatrudnienia lub miejscu przygotowania zawodowego ze względu na jedną z przyczyn powyżej wskazanych.

Na pytanie: jakie pytania mogą paść na rozmowie kwalifikacyjnej, Biuro Informacji GIP odpowiedziało, że pytania, jakie są zadawane podczas rozmowy kwalifikacyjnej powinny bezpośrednio służyć ocenie zdolności danego kandydata do wykonywania obowiązków związanych ze stanowiskiem, o które się ubiega.

W odpowiedzi zaznaczono, że ogłoszenia o pracę winny określać wymagania, jakie powinien spełnić kandydat, które są ściśle związane ze stanowiskiem pracy, na które prowadzona jest rekrutacja.

Państwowa Inspekcja Pracy nie rejestruje spraw z zakresu dyskryminacji w procesie rekrutacji z podziałem na poszczególne jej fazy (ogłoszenie, rozmowa kwalifikacyjna itd.). Zagadnienie dyskryminacji traktowane jest łącznie jako jedno zagadnienie, czyli nie ma podziału na dyskryminację przy nawiązywaniu i dyskryminację przy rozwiązywaniu stosunku pracy.

W 2022 roku w skargach kierowanych do Państwowej Inspekcji Pracy zgłoszono 182 przypadki dyskryminacji przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku pracy ze względu na różne powody (płeć, wiek itp.), z czego w 17 przypadkach inspektor pracy uznał je za zasadne lub częściowo zasadne.