Działalność związana z edukacją może być korzystna podatkowo

W związku z początkiem roku szkolnego sprawdziliśmy, jakie preferencje podatkowe w zakresie edukacji szkolnej można spotkać w regulacjach podatkowych. Są to bardzo istotne informacje dla osób, które chciałyby otworzyć biznes związany z prowadzeniem edukacji.

Szkoła bez VAT-u
Nie tylko publiczne, ale także niepubliczne szkoły, przedszkola, czy inne placówki, które są objęte system oświaty, korzystają ze zwolnienia z VAT. Osoby prowadzące taką działalność korzystają jednak ze zwolnienia tylko w zakresie świadczenia usług kształcenia i wychowania oraz usług ściśle z nimi związanych.
Objęcie zwolnieniem oznacza, że podatnik bez względu na wartość sprzedaży nie rozlicza VAT-u świadcząc wskazane usługi. Jeżeli jednocześnie poza wykonywaniem czynności zwolnionych podatnik nie wykonuje innych czynności, które są opodatkowane VAT, może także zapomnieć o innych obowiązkach nałożonych ustawą o VAT. Po pierwsze może w ogóle nie składać zgłoszenia rejestracyjnego i tym samym nie rejestrować się jako podatnik VAT. Jeżeli nawet dokona rejestracji to i tak np. nie prowadzi ewidencji, nie składa deklaracji. To znaczne ułatwienie, ale trzeba też pamiętać o drugiej stronie medalu -  zwolnienie oznacza brak prawa do odliczenia na etapie dokonywania zakupów związanych z czynnościami zwolnionymi, czyli na przykład wyposażenia sal czy przyborów szkolnych.

System oświaty obejmuje w szczególności:
1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego;
2) szkoły:
a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i mistrzostwa sportowego,
b) gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
c) ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze i leśne,
d) artystyczne;
3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego;
4) placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych;
5) placówki artystyczne – ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych;
6) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu.

Korepetycje mogą być bez VAT-u
Preferencje w zakresie VAT zostały przewidziane także dla nauczycieli, którzy świadczą usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, szkolnym, gimnazjalnym, ponadgimnazjalnym i wyższym. W przypadku tego rodzaju usług możliwość zastosowania zwolnienia z VAT istnieje jedynie wówczas, gdy nauczyciel  świadczy  usługi nauczania na własny rachunek i na własną odpowiedzialność.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji nauczyciela. Ustawa o systemie oświaty przez nauczyciela rozumie także wychowawcę i innego pracownika pedagogicznego szkoły, placówki oraz zakładu kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli. Stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która:
1) posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje;
2) przestrzega podstawowych zasad moralnych;
3) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu  - art. 9 Karty Nauczyciela

Zwolnienie z VAT nauczania języków nie tylko dla nauczycieli
VAT-u nie trzeba także płacić w przypadku świadczenia usług nauczania języków obcych oraz dokonywania dostawy towarów (np. podręczników) i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych. W tym przypadku, ze zwolnienia mogą skorzystać nie tylko osoby, które mają status nauczyciela.

Szkoły jazdy do końca roku bez kasy fiskalnej
Chociaż na takie preferencje podatkowe nie mogą już liczyć przedsiębiorcy prowadzący szkoły nauki jazdy, to jeszcze do końca roku korzystają ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży z zastosowaniem kasy fiskalnej (osoby, które świadczą działalność edukacyjną np. prowadzą szkołę czy przedszkole nie muszą myśleć o kasie fiskalnej; wyjątek to szkoły tańca i pozaszkolna edukacja sportowa), jeżeli w poprzednim roku podatkowym udział obrotów z tytułu tej sprzedaży w obrotach ogółem przedsiębiorcy był wyższy niż 80%. Sytuacja tej grupy zmieni się jednak od 2013 r., kiedy rozpocznie obowiązywać szykowane obecnie przez resort finansów nowe rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (od stycznia szkoły jazdy będą musiały pilnować limitu obrotu uprawniającego do zwolnienia, który ma wynosić 20 tys. zł).

W PIT i CIT też łagodniej
Zwolnienie związane z edukacją można znaleźć także na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Obejmuje ono dochody z tytułu prowadzenia szkół w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Jest jednak istotne ograniczenie. Szkoła nie zapłaci bowiem podatku tylko od tej części dochodu, którą wyda na cele szkoły w danym roku podatkowym lub w roku po nim następującym. Analogiczne zwolnienie zostało przewidziane dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych. Ma ono zastosowanie w sytuacji, gdy dochody przeznaczone na cele szkoły zostaną wydatkowane na:
1) zakup stanowiących środki trwałe pomocy dydaktycznych lub innych urządzeń niezbędnych do prowadzenia szkoły;
2) organizowanie wypoczynku wakacyjnego uczniów, w części stanowiącej wynagrodzenie personelu wychowawczego i obsługi, jeżeli nie zostało ono pokryte przez rodziców lub prawnych opiekunów uczniów.
W szerszym zakresie mogą skorzystać ze zwolnienia szkoły społeczne, które są prowadzone np. w formie stowarzyszenia. Gdy ich celem statutowym jest np. działalność oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, nie zapłacą podatku od dochodu przeznaczonego  na cele statutowe.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care