Nowa ustawa medialna: pięć osób w Radzie Mediów Narodowych, przez trzy miesiące weryfikacja pracowników

Projekt ustawy o mediach narodowych został przygotowany przez posłów PiS pod kierownictwem Krzysztofa Czabańskiego, rządowego pełnomocnika ds. reformy mediów publicznych. Dotyczy mediów określanych obecnie jako państwowe, czyli Telewizji Polskiej, Polskiego Radia, Państwowej Agencji Prasowej oraz 17 państwowych rozgłośni regionalnych.

Według projektu wszystkie te firmy zmienią status prawny: ze spółek prawa handlowego na państwowe osoby prawne. Każdą będzie kierować dyrektor pełniący jednocześnie funkcję redaktora naczelnego. Z dniem wejścia w życie aktu wygasną kadencje dotychczasowych zarządów i rad nadzorczych.

Te zarządy i rady nadzorcze najprawdopodobniej zostaną dopiero powołane przez ministra skarbu państwa - stanowi o tym przyjęta w zeszłym tygodniu przez parlament nowelizacja obecnej ustawy o radiofonii i telewizji, którą musi jeszcze podpisać prezydent. Przy czym nowelizacja będzie obowiązywać tylko do końca czerwca br.

Do czasu powołania przez Radę Mediów Narodowych nowych dyrektorów mediami będą kierować dotychczasowi prezesi lub osoby wskazane przez przewodniczącego Rady.

Ponadto po trzech miesiącach od wejścia w życie ustawy wygasną umowy o pracę wszystkich osób zatrudnionych w mediach narodowych, chyba że zostaną w tym czasie przedłużone. Ma to dać dyrektorom możliwość, żeby ocenili „zasadność utrzymania dotychczasowych stanowisk pracy i przydatność osób je zajmujących”.

Według projektu nowej ustawy działalność mediów narodowych będzie nadzorować Rada Mediów Narodowych złożona z pięciu członków: po dwóch powołają Sejm i prezydent, a jednego - Senat, natomiast przewodniczącego wyznaczy marszałek Sejmu. Kadencja każdego członka będzie trwać sześć lat, na kolejną będzie mógł zostać powołany po minimum trzech latach od zakończenia poprzedniej.

Rada zajmie się m.in. określeniem statutów mediów narodowych i zasad wynagradzania dyrektorów, ich zastępców i innych pracowników na kierowniczych stanowiskach, rozpatrywaniem skarg na działalność mediów narodowych oraz zarządzaniem Funduszem Mediów Narodowych. Natomiast przewodniczący Rady będzie powoływał i odwoływał dyrektorów i ich zastępców oraz kierowników oddziałów terenowych TVP.

Ponadto Rada przy wszystkich mediach narodowych powoła społeczne rady programowe, które mają proponować szefostwom mediów działania związane z realizacją misji publicznej. Rady programowe będą liczyć od 9 do 15 członków, których Rada Mediów Narodowych będzie powoływać na trzyletnie kadencje kandydatów zgłaszanych przez m.in. stowarzyszenia twórcze, organizacje pożytku publicznego, związki zawodowe, organizacje pracodawców, Kościół katolicki oraz inne kościoły i związki wyznaniowe.

Co roku do końca marca Rada będzie przedstawiała Sejmowi, Senatowi i prezydentowi sprawozdanie ze swojej działalności.

Czabański: jeśli ograniczymy reklamy w mediach publicznych, nadawcy prywatni zapłacą im za swoją nadwyżkę

Dyrektorzy mediów narodowych będą przygotowywać roczne plany programowo-finansowe kilkuletnie plany realizacji misji publicznej, których projekty będą wcześniej oceniane przez społeczną radę programową i podawane do wiadomości publicznej, a następnie zatwierdzane przez Radę Mediów Narodowych. Dyrektorzy będą też przedstawiać Radzie i radom programowym sprawozdania finansowe i z realizacji misji.

Przychody mediów narodowych mają pochodzić z kilku źródeł: Funduszu Mediów Narodowych (nie będzie z niego korzystać PAP), refundacji kosztów audycji tworzonych na podstawie umowy z ministrami, obrotu prawami do audycji, opłat za serwis informacyjny i dotacji z budżetu państwa, a także reklam i działalności gospodarczej (na nią będzie potrzebna zgoda Rady Mediów Narodowych).

Według projektu z Funduszu Mediów Narodowych będzie finansowana „realizacji misji publicznej instytucji narodowej radiofonii i telewizji”. Ze środków Funduszu będą też pokrywane koszty działania Rady Mediów Narodowych. Fundusz będą zasilać przede wszystkim środki z abonamentu radiowo-telewizyjnego. Zgodnie z projektem premier na wniosek ministra kultury powoła międzyresortowy zespół, którego zadaniem będzie opracowanie „nowoczesnej koncepcji finansowania mediów narodowych”. Zespół będzie miał na to czas do 31 maja br.

Jacek Kurski ma pokierować Telewizją Polską, Barbara Stanisławczyk Polskim Radiem

Jaka będzie misja programowa mediów narodowych? - Kultywowanie tradycji narodowych oraz wartości patriotycznych i humanistycznych, przyczynianie się do zaspokajania duchowych potrzeb słuchaczy i widzów, rozbudzanie i zaspokajanie ich wszechstronnych zainteresowań, upowszechnianie dorobku polskiej i światowej nauki i twórczości artystycznej, popularyzowanie różnych form obywatelskiej aktywności, ułatwianie dostępu do obiektywnej informacji oraz tworzenie warunków pluralistycznej debaty o sprawach publicznych - przez oferowanie społeczeństwu i jego poszczególnym częściom zróżnicowanych programów i innych usług w zakresie informacji, publicystyki, kultury, edukacji, sportu i rozrywki z zachowaniem bezstronności, pluralizmu, niezależności i wysokiej jakości - czytamy w projekcie ustawy. Media mają też respektować „chrześcijański system wartości, przyjmując za podstawę uniwersalne zasady etyki”.

W nowej sytuacji Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie będzie już uczestniczyć w wyborze władz mediów publicznych ani zajmować się podziałem środków abonamentowych. Nadawcy narodowi będą jej jedynie przedstawiać sprawozdania z realizacji obowiązku informowania o działalności różnych instytucji publicznych, np. partii politycznych, organizacji pozarządowych, związków zawodowych i organizacji pracodawców.