Ruszyły prace nad zmianami w podatku dochodowym. Co nas czeka?

Wszystkie niekorzystne zmiany w podatku dochodowym na następny rok muszą być znane podatnikom najpóźniej do 30 listopada, na co konsekwentnie wskazuje Trybunał Konstytucyjny. Oznacza to, że w tym terminie powinny zostać opublikowane w Dzienniku Ustaw. Od dzisiejszego pierwszego czytania projektu do tego etapu jeszcze daleko droga, ale raczej nie ma co liczyć na to, że terminu nie uda się dochować.

Rodziny będą więcej liczyć
Zgodnie z propozycjami, które znalazły się w projekcie nowelizacji ustawy o PIT, ulga prorodzinna nie będzie już dostępna dla wszystkich podatników. Z ulgi nie skorzystają rodzice jednego dziecka, pozostający przez cały rok w związku małżeńskim, których łączne dochody roczne przekraczają 112 tys. zł. Limit 112 tys. zł ma obowiązywać także w przypadku osób, które wychowują tylko jedno dziecko jako tzw. samotni rodzice (np. wdowa). Natomiast jeśli rodzice dziecka nie są małżonkami (np. pozostają w konkubinacie), limit przewidziany na każdego z nich wynosiłby połowę 112 tys. zł, czyli 56 tys. złotych. Bez zmian ma pozostać sytuacja osób, której wychowują dwójkę dzieci (i to bez względu na wysokość dochodów i stan cywilny) oraz podatników z  jednym dzieckiem (o ile ich zarobki nie przekraczają wskazanych limitów). Mają zachować prawo do zmniejszenia podatku o 1112,04 zł z tytuły wychowywania każdego dziecka.

W przypadku wychowywania trójki dzieci będzie można już więcej odliczyć. Ulga ma zostać bowiem zwiększona o 50% na trzecie dziecko, co oznacza, że zwiększą odliczenie od podatku o 556,02 złotych na trzecie dziecko. W przypadku natomiast czwartego dziecka (i każdego kolejnego) ulga zostanie zwiększona o 100%, czyli do kwoty 2224,08 zł rocznie. 

Obecnie każdy, kto wychowuje małoletnie dziecko (lub uczące się do 25. roku życia oraz otrzymujące zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną – bez względu na wiek), może korzystać z ulgi prorodzinnej. Pozwala ona zmniejszyć wyliczony podatek o 1112,04 zł (92,67 zł miesięcznie) bez względu na osiągane dochody czy liczbę dzieci w rodzinie.

Twórcy i wynalazcy będą mocniej pilnować zarobków w trakcie roku
Dobrze zarabiający twórcy uzyskujący przychody z praw autorskich, artyści uzyskujący przychody z praw pokrewnych (np. z praw do nagrań programów), a także wynalazcy przenoszący prawa własności do wynalazku czy też osoby przenoszących prawa do wzoru użytkowego lub znaku towarowego będą musieli pilnować limitu odliczanych kosztów. Koszty uzyskania przychodów z tych źródeł wynoszą obecnie 50%. Przy czym, jeżeli podatnik ponosi w rzeczywistości wyższe koszty i ma na to potwierdzenie, może je zastosować. Rozpatrywany projekt zmian podatkowych zakłada, że np. twórca czy wynalazca uzyskujący odpowiednio przychód z praw autorskich lub z przeniesienia prawa własności wynalazku będzie mógł zastosować 50-proc. koszty do momentu aż przekroczą one 42 764 zł. Przy czym twórcy, artyści, naukowcy czy wynalazcy zachowują prawo do odliczenia kosztów w wysokości faktycznie poniesionej (co ważne, to prawo nie zostało ograniczone żadnym limitem).

Przykład: twórca, który zarabia 6 tys. zł z tytułu umowy o dzieło i stosuje 50-proc. koszty, po zmianie przepisów nie powinien stracić. Jego roczny przychód wynosi 72 tys. zł, a łączne koszty uzyskania w całym roku podatkowym 36 tys. zł Jeśli jednak ten sam twórca zarabiałby 14 tys. zł z tytułu umowy o dzieło, czyli 168 000 zł rocznie, to  w lipcu utraciłby prawo do 50-proc. kosztów (w tym miesiącu do części przychodów zastosowanie znalazłyby koszty 50-proc., a do części 20-proc.) W efekcie straciłby ok. 4.450 zł rocznie. 

Po siedmiu latach koniec ulgi internetowej
Ulga internetowa została wprowadzona w 2005 r., kiedy ceny usług związanych z dostępem do internetu były wysokie i prywatnie korzystało z nich niewiele osób. Jej celem było zrekompensowanie wzrostu cen tych usług związanego z podwyżką stawki VAT – z 7% do 22 %. Projekt zakłada, że oszczędności budżetu z tytułu likwidacji tej ulgi wyniosą 424 mln zł. Podatnicy nie stracą wiele. Jedna osoba może dziś odliczyć od dochodu maksymalnie 760 zł rocznie. W przypadku rozliczania się według 18- proc. stawki PIT dostęp do sieci po zmianie przepisów może być więc droższy o 136,80 zł (18 % z 760 zł). Odpowiednio w przypadku małżonków kwota ta może wzrosnąć łącznie do 272 złotych. Jeżeli podatnik uzyskuje wysokie dochody (przekraczające co najmniej o 760 złotych I próg podatkowy), to za cały rok korzystania z internetu dołoży w związku z likwidacją ulgi 243 zł, a małżonkowie z wysokimi zarobkami 486 złotych.

Zmiany odczuwalne od 2014 roku
Projekt zakłada, że ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2013 roku. Oznacza to, że podatnicy faktycznie odczują zmiany podatkowe składając roczne zeznanie i rozliczając podatek w 2014 roku. To właśnie w tym momencie, wypełniając roczny PIT, dokonujemy możliwych odliczeń i uwzględniamy przewidziane ulgi.
Wyjątkiem są dobrze zarabiające osoby stosujące 50-proc. koszty uzyskania przychodów. Ich zmiany dotkną wcześniej, bo już w 2013 r, w trakcie ustalania miesięcznych zaliczek na podatek. Zakładając, że twórca zarabia 14 000 złotych, to zmiany odczuje od lipca 2013 r. – od tego miesiąca jego przychody nie będą już w całości objęte 50-proc. kosztami uzyskania przychodów.

Kto skorzysta z ulgi prorodzinnej

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care
Agata Szymborska-Sutton, Tax Care