Cyberprzestępcy śledzą nas w sieci. Jak się bronić?

76% Polaków obawia się bycia śledzonym w sieci, a 58% uważa, że są śledzeni niemal przez cały czas.

Większość Polaków uważa, że są śledzeni głównie przez przestępców (58%) i gigantów mediów społecznościowych, takich jak Facebook (53%). Obawiają się również, że ich działania online śledzą marki lub agencje reklamowe (48%), rząd (47%) oraz agregatory informacji i reklamy, takie jak Google (43%).

Ponad połowa Polaków (62%) uważa, że aplikacje proszą o więcej informacji niż to konieczne. Wśród aplikacji, które ich zdaniem zbierają największą ilość danych użytkowników, są Facebook (85%), Instagram (45%) i WhatsApp (33%).

Jeśli chodzi o urządzenia, które najprawdopodobniej będą śledzić ich aktywność online i zbierać ich dane, polscy respondenci uważają, że smartfony są najlepszym sposobem na śledzenie ich online (85%). Kolejne są laptopy (82%), komputery stacjonarne (70%) i tablety (64%). Inteligentne urządzenia domowe nie są jednak uważane za zdolne do szpiegowania – zostały uznane za najmniej prawdopodobnych winowajców.

Internauci sami sobie winni?

Zdaniem ekspertów, ludzie sami umożliwiają śledzenie, akceptując pliki cookie, korzystając z publicznych sieci Wi-Fi, czy posiadając inteligentne zegarki.

Jednym z najprostszych sposobów, w jaki Polacy pozwalają się śledzić w sieci, jest włączona obsługa plików cookie. Z badania wynika, że 23% badanych Polaków zawsze akceptuje pliki cookie, a 31% robi to tylko wtedy, gdy wygląda to podejrzanie. Tylko 2% respondentów nigdy nie akceptuje ciasteczek.

"Nie tylko cyberprzestępcy są zainteresowani Twoimi danymi. Portale społecznościowe, dostawcy usług internetowych, organizacje zewnętrzne, strony internetowe i instytucje rządowe regularnie gromadzą dane osobowe użytkowników i ich zwyczaje związane z przeglądaniem stron internetowych do celów marketingowych lub innych. Często używają plików cookie do śledzenia cyfrowych śladów użytkownika." - stwierdził Daniel Markuson, ekspert ds. prywatności cyfrowej w NordVPN. "Innym obszarem, na którym ludzie często zostają przyłapani, jest akceptowanie plików cookie – mogą one śledzić i zbierać dane z przeglądarki użytkownika i wysyłać te dane z powrotem do właściciela strony internetowej – a jeśli nie "odrzucisz" plików cookie stron trzecich, strona internetowa może sprzedać dane przeglądania stron osobom trzecim." - dodał.

Z ryzykiem wiąże się również korzystanie z darmowego lub publicznego Wi-Fi. "Kiedy korzystasz z darmowej sieci Wi-Fi, istnieje duże prawdopodobieństwo, że jest ona zarządzana przez zewnętrznego dostawcę, który umożliwia Ci dostęp do internetu w zamian za Twoje cenne dane logowania, takie jak adresy e-mail, profile w mediach społecznościowych i numery telefonów. Co może Cię zaskoczyć, to fakt, że niektórzy dostawcy hotspotów posuwają się o krok dalej w zbieraniu danych i po cichu śledzą miejsce pobytu milionów użytkowników, nawet po opuszczeniu przez nich lokalu." - stwierdził Markuson.

Polacy podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi narażają swoje dane na ryzyko logując się do prywatnej poczty elektronicznej (42%) oraz korzystając z kanałów mediów społecznościowych z automatycznym logowaniem (40%). Dodatkowo, duży odsetek osób korzysta z publicznego Wi-Fi do logowania się na inne konta (32%) oraz dokonywania transakcji finansowych poprzez stronę lub aplikację bankowości online (24%).

Pegasus - czy można go przechytrzyć?

Jak zadbać o większą prywatność?

NordVPN podkreśla, że śledzeni w ten czy inny sposób jesteśmy zawsze, ale istnieją pewne rzeczy, które można zrobić, aby to zminimalizować. Oto, co zaleca Daniel Markuson, ekspert ds. prywatności cyfrowej w NordVPN:
- Korzystaj z VPN. Używając VPN, ukryjesz swój prawdziwy adres IP i lokalizację przed osobami trzecimi, w tym dostawcą usług internetowych, cyberprzestępcami, administratorami sieci i reklamodawcami;
- Korzystaj z przeglądarek chroniących prywatność. Kup przeglądarkę internetową specjalnie dostosowaną dla ludzi, którzy mają na uwadze prywatność online: bez automatycznej synchronizacji, bez sprawdzania pisowni, bez automatycznego wypełniania i bez wtyczek;
- Zrezygnuj z Google. Google śledzi wiele danych o Tobie – jeśli chcesz tego uniknąć, będziesz musiał zdecydować się na innych dostawców poczty elektronicznej i wyszukiwarki;
- Bądź ostrożny w sieci. Nie dziel się zbytnio informacjami na portalach społecznościowych – informacje, które ujawniasz w sieci, mogą być kopalnią złota dla cyberprzestępców.

Badanie zostało przeprowadzone przez firmę Cint na zlecenie zajmującej się cyberbezpieczeństwem firmy NordVPN, w dniach 4-12 października 2021 r. Grupą docelową badania byli mieszkańcy Francji, USA, Kanady, Australii, Niemiec, Hiszpanii, Holandii i Polski w wieku powyżej 18 lat (reprezentatywni dla kraju). Próba została dobrana spośród krajowych użytkowników internetu. Zastosowano limity ze względu na wiek, płeć i miejsce zamieszkania. Ogółem przebadano 7800 osób, w tym 800 z Hiszpanii i po 1000 z każdego z pozostałych krajów.