Fundacja Gazety Wyborczej z pierwszym w Europie Środkowo-Wschodniej Programem Dziennikarstwa Śledczego

Fundacja podkreśla, że to pierwszy w kraju i Europie Środkowo-Wschodniej program pomocy w finansowaniu dziennikarstwa śledczego. Jest on otwarty na wszystkich specjalizujących się w tej dziedzinie dziennikarstwa.

„Program Dziennikarstwa Śledczego zaproponowany przez Fundację Gazety Wyborczej zaprasza niezależnych dziennikarzy i redakcje potrzebujące wsparcia w śledztwach dziennikarskich. Kładziemy nacisk na ten gatunek dziennikarstwa nie tylko dlatego, że jest on w dzisiejszych czasach niezwykle trudny i kosztowny. Ale przede wszystkim dlatego, że dziennikarstwo śledcze jest szczególnie potrzebne polskim obywatelom i obywatelkom, w obliczu narastającego autorytaryzmu, zanikającej wolności w życiu publicznym oraz braku jakiejkolwiek odpowiedzialność władzy za nadużycia” - mówi cytowana w komunikacie Joanna Krawczyk, prezeska Fundacji Gazety Wyborczej.

„Zależy nam, aby powstawały materiały sprzyjające pozytywnej zmianie polskiej rzeczywistości społecznej, politycznej i gospodarczej. Jesteśmy przekonani, że dziennikarstwo ma kluczowe znaczenie dla obrony demokracji, a dziennikarstwo śledcze szczególnie służy interesowi publicznemu. Nasza Fundacja będzie również wspierać finansowo obronę prawną dziennikarzy i redakcji atakowanych i pozywanych za demaskowanie skandali korupcyjnych, za ujawnianie łamania prawa i umów społecznych. W pierwszym rzędzie dotyczy to osób, które uzyskają grant z naszego Programu” - dodaje Krawczyk.

Wsparcie na dowolny gatunek dziennikarski

„Dziennikarstwo śledcze tym bardziej jest niezbędne, im gorzej jest w Polsce z demokracją, zwłaszcza gdy już prawie nie istnieją niezależne instytucje kontroli władzy. Władza się wyradza, trzeba nas wszystkich bronić przed jej nadużyciami. To misja mediów” - mówi Piotr Stasiński, wieloletni zastępca redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej", dziś doradca Fundacji Gazety Wyborczej.

„Proponujemy, aby Program Dziennikarstwa Śledczego był Waszym programem. Abyście nadal tę pracę wspierali, Drodzy Czytelnicy, bo dzięki Wam i dla Was uprawiamy ten zawód. I aby wielu polskich dziennikarzy, nie tylko >Wyborczej<, mogło się tej ciężkiej robocie poświęcać. Wszystko zaś po to, żebyśmy byli świadomymi obywatelami i obywatelkami, którzy potrafią bezczelną władzę pociągać do odpowiedzialności” - dodaje Stasiński.

O wsparcie w ramach Programu mogą się starać doświadczeni dziennikarze i dziennikarki, freelancerzy oraz redakcje z całej Polski. Wnioski o granty mogą być indywidualne i zespołowe. Program jest otwarty dla osób mieszkających w Polsce i współpracujących z polskimi mediami, choć projekty mogą być realizowane we współpracy z mediami z innych krajów UE.

Wsparcie można otrzymać na dowolny gatunek dziennikarstwa - artykuł prasowy, film dokumentalny, audycję radiową, telewizyjną lub podcast, fotoreportaż, napisanie książki z dziedziny literatury faktu.

Zgłoszenia przyjmowane do 31 października

„»Gazeta Wyborcza« ma dzisiaj ok. 260 tysięcy prenumeratorów, którzy cenią pracę dziennikarzy i dają temu codziennie wyraz. Zależy nam, aby sól dziennikarstwa, czyli reportaże śledcze, rozwijały się w naszym kraju jak najszerzej. Dlatego do Programu zapraszamy również dziennikarki, dziennikarzy i redakcje, z którymi zwykle konkurujemy. Wszyscy coraz lepiej rozumiemy, jak ważna jest solidarność wolnej prasy, kiedy autorytarna władza usiłuje krok po kroku niezależne media zdławić. Ostatnie dramatyczne przykłady to przejęcie mediów Polska Press przez Orlen i atak na telewizję TVN” - dodaje Piotr Stasiński.

Program pomoże sfinansować np. koszty podróży, dostęp do płatnych baz danych, kontrolę prawną, koszty produkcji i częściowo zakup sprzętu, a w specjalnych przypadkach – także koszty wynagrodzeń. Zgłoszenia w pierwszej rundzie Programu przyjmowane będą od 20 września do 31 października 2021 roku. Szczegółowe zasady i instrukcje znajdują się na stronie: Dziennikarstwosledcze.pl.

Komisja przyznająca granty składa się z 30 wybitnych przedstawicieli redakcji, środowisk akademickich oraz intelektualistów zajmujących się praworządnością i prawami człowieka. Wśród nich są: Tomasz Sekielski, Ewa Ewart, Edwin Bendyk, Agata Szczęśniak, Piotr Pacewicz, Paweł Ławiński, Maciej Głogowski, Ewa Milewicz, Maciej Okraszewski. Komisji przewodniczy Piotr Stasiński. Programem kieruje operacyjnie Daniela Werbeniec, która w naszej Fundacji dba o komunikację i projekty specjalne.

W jednej rundzie Programu Fundacja Gazety Wyborczej - po ocenie wniosków przez Komisję, a następnie przez specjalne Jury - wesprze co najmniej trzy wybrane projekty, określając zakres ich dofinansowania. Wysokość grantu zależy od charakteru i trudności danego projektu, przy czym minimalna kwota wsparcia wynosi 10 tysięcy zł.

Fundacja i zespół „Gazety Wyborczej" przeprowadzą również akcję informacyjną na temat dziennikarstwa śledczego. Pod hasłem „Prawda ma taką moc" przypomniane zostaną m.in. najważniejsze śledztwa redakcji oraz ich autorzy i autorki. Będą to m.in. publikacje Iwony Szpali i Wojciecha Czuchnowskiego „Dwie wieże prezesa", artykuły Jacka Harłukowicza o układzie wrocławskim, Dominiki Wielowieyskiej o Ordo Iuris, Marcina Kąckiego o seksie za pracę w Samoobronie czy Pawła Rutkiewicza i Wojciecha Czuchnowskiego o wyborach kopertowych.

Program wspierany przez kampanię

Uruchomienie programu wspierać będzie kampania pod hasłem „Nie byłoby tematu, gdyby nie śledztwo dziennikarskie". Będzie ona widoczna w internecie, w mediach branżowych, na nośnikach reklamy zewnętrznej spółki AMS w całej Polsce. Kampania zwróci uwagę na świetne materiały dziennikarskie na łamach tradycyjnej i cyfrowej „Wyborczej" oraz w mediach społecznościowych, a także m.in. w Radiu TOK FM i Radiu Nowy Świat. Strategię komunikacji i kreacje przygotowała Agencja Pacyfika.

Fundacja Gazety Wyborczej powstała z inicjatywy „Gazety Wyborczej" jako niezależna organizacja non-profit, aby rozwijać wartościowe projekty medialne i realizować ważne cele społeczne. Fundacja kontynuuje społeczne przedsięwzięcia „Gazety Wyborczej" – kampanie społeczne, projekty obywatelskie, akcje na rzecz wolności mediów, podnoszenia jakości dziennikarstwa, edukacji i krytycznego myślenia.

Anne Applebaum poza radą Fundacji „Gazety Wyborczej”

Program powstał dzięki wielu wpłatom czytelników „Gazety Wyborczej" i dzięki Funduszowi Rodziny Krychów.

Fundacja Gazety Wyborczej finansuje także projekty redakcyjne „Gazety Wyborczej", jak np. anglojęzyczny serwis News from Poland i specjalny newsletter Democracy at Stake. Wspiera rozwój Szkoły Redaktorów „Gazety Wyborczej" i współsponsoruje Nagrodę im. Krzysztofa Millera za odwagę patrzenia - konkursu fotograficznego „Gazety Wyborczej".