Kto decyduje o kolejności zbywania udziałów

Podatnik, będący udziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zaczął rozważać tryb wyjścia z tej inwestycji. Jednym z rozwiązań, które bierze pod uwagę, jest zbycie udziałów celem ich umorzenia. A jako że nabywał je w różnym czasie i po różnych cenach, zwrócił się z pytaniem, w jakiej kolejności powinien je zbywać.

Udziały w spółce z o.o. nie są papierami wartościowymi?
Dokładnie pytanie brzmiało, czy podatnik samodzielnie może ustalić, w jakiej kolejności zbywa udziały? Prawo do samodzielnego ustalania kolejności udziałów bowiem będzie miała – zdaniem podatnika – wpływ na wysokość kosztów podatkowych przy każdej z transakcji.

Podatnik zwrócił uwagę, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zajmuje się kwestią, w jakiej kolejności mają być sprzedawane udziały. Wprawdzie art. 24 ust. 10 ustawy mówi, że jeśli podatnik dokonuje odpłatnego zbycia papierów wartościowych i nie jest możliwe ustalenie ich ceny nabycia, wówczas stosuje się zasadę, że jako pierwsze sprzedawane są papiery kupione najwcześniej. Ale, zdaniem wnioskującego, udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie są papierami wartościowymi w świetle ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Liczy się znajomość cen nabycia
Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 1 marca tego roku (sygnatura ITPB1/4511-1248/15/HD) uznała stanowisko podatnika za prawidłowe. Urzędnicy przyznali, że ustawodawca nie sprecyzował kolejności, w jakiej powinny być zbywane udziały w spółce z o.o. A więc to podatnik ma prawo do ustalenia tej kolejności.

Jednak nie zgodzili się ze stwierdzeniem podatnika, że ma on taką swobodę, bo ustawodawca nie uznał udziałów w spółce z o.o. za papiery wartościowe. Powołali się na art. 30b ustawy, w którym mówi się o ustalaniu dochodu ze zbycia m.in. udziałów w spółkach posiadających osobowość prawną. W ust. 7 tego artykułu jest odniesienie do art. 30a ust. 3, który dotyczy funduszy kapitałowych a który nakazuje stosować zasadę, że jako pierwsze są zbywane jednostki najwcześniej nabyte. Tę zasadę, wg art. 30b ust. 7, należy stosować i przy udziałach. Tylko że stosuje się je wyłącznie wtedy, kiedy podatnik nie jest w stanie zidentyfikować ceny nabycia i zbycia jednostek, a więc i udziałów w spółkach.

A ponieważ podatnik jest w stanie zidentyfikować i cenę nabycia, i sprzedaży, nie musi stosować reguły „pierwsze weszło, pierwsze wyszło” i ma możliwość zbywania udziałów w dowolnej kolejności.

Warto dbać o dokumenty
Oczywiście, w przypadku nabywania udziałów w spółce z o.o. nietrudno jest o dokumenty, umożliwiające identyfikację ceny zakupu. Jednak mimo wszystko warto o tym pamiętać, bo w przyszłości od posiadania takich dokumentów może zależeć wysokość podatku.
 

Marek Siudaj, Tax Care