Który funduszy akcji warto wybrać

Dotychczasowe zyski, koszty czy ogólne ryzyko wynikające z przynależności do którejś z podstawowych kategorii funduszy (akcji, obligacji czy mieszanych) to podstawowe kryteria, jakimi zazwyczaj kierują się klienci towarzystw funduszy inwestycyjnych decydując w jaki fundusz zainwestować. Skupmy się jednak na samej ocenie ryzyka. Sam fakt przynależności do danej kategorii nie oznacza z automatu, że poziom ryzyka w przypadku każdego z zaliczanych do niej funduszy jest taki sam.

Do oceny ryzyka inwestycyjnego i jakości zarządzania funduszem służy wiele różnych wskaźników. Dla inwestora są bardzo cennym narzędziem wspomagającym proces podejmowania decyzji, bo pomagają ocenić fundusz na tle całego rynku czy jego wybranego segmentu. W internecie bez trudu można znaleźć serwisy, w których są one na bieżąco liczone i publikowane bez dodatkowych opłat. Żeby poprawnie je interpretować nie trzeba w szczegółach orientować się jak są liczone.

Otwartych funduszy polskich akcji, dostępnych dla klientów indywidualnych, nie licząc tych inwestujących w małe i średnie spółki, czyli skupiając się wyłącznie na tzw. uniwersalnych, jest 50. Wybranie z tego grona tych potencjalnie najlepszych dla przeciętnego inwestora, nawet wspomagającego się różnymi wskaźnikami, może przedstawiać pewien problem. Zdarza się, że odczyt jednego wskaźnika w przypadku konkretnego funduszu akcji jest korzystny podczas gdy pozostałe sugerują coś innego. Dlatego, opierając się na wskazaniach trzech wybranych wskaźników – information ratio, beta i tracking error (więcej o tych wskaźnikach poniżej) – spośród funduszy akcji polskich uniwersalnych działających co najmniej trzy lata, wybraliśmy pięć takich, w przypadku których wskaźniki najczęściej przyjmowały wartości lepsze niż u konkurentów. Przygotowaliśmy w ten sposób krótką listę funduszy polskich akcji, nad którymi warto pochylić się w pierwszej kolejności, jeśli ktoś teraz myśli o takiej inwestycji.

W kolejności alfabetycznej są to: Legg Mason Akcji, Noble Fund Akcji, PKO Akcji FIO, PKO Akcji Plus i Quercus Agresywny. Poniższa tabela zawiera szczegółowe informacje odnośnie do wartości poszczególnych wskaźników dla każdego z funduszy, a także ich historyczne stopy zwrotu.

Wybrane przez nas wskaźniki są popularne i szeroko stosowane na całym świecie do analizy funduszy inwestycyjnych. Tracking Error informuje o skuteczności zarządzania funduszem, poprzez porównanie jego zysków z zachowaniem wyznaczonego benchmarku, czyli stopy odniesienia, którą dla funduszy może być np. średnia rynkowa czy wybrany indeks giełdowy. Tracking Error jest odchyleniem standardowym różnic między wynikiem funduszu a zachowaniem benchmarku. Niższa wartość tego wskaźnika oznacza, że stopy zwrotu funduszu są bardziej zbliżone do benchmarku, zatem im jest ona wyższa, tym ryzyko funduszu w odniesieniu do benchmarku jest wyższe.

W przypadku bety również porównuje się tu wyniki funduszu z benchmarkiem, z tym że bardziej chodzi o zaprezentowanie jak zmiana wartości jednostki uczestnictwa czy certyfikatu inwestycyjnego funduszu ma się do zmiany wartości benchmarku. Przykładowo, jeśli fundusz ma betę równą 1,2, to zmiana wartości benchmarku o 10 proc. w którąkolwiek ze stron powinna spowodować wzrost/spadek jednostki funduszu o 12 proc. Beta równa 1 oznacza, że fundusz idealnie odwzorowuje zachowanie przyjętej stopy odniesienia. Gdy jej wartość przewyższa 1, ryzyko w porównaniu z benchmarkiem jest relatywnie wysokie. Może to być jednak korzystne, jeśli na rynku panuje dobra koniunktura.

Information Ratio, bodaj najchętniej stosowany wskaźnik finansowy w przypadku funduszy inwestycyjnych, opisuje relację zysku do ryzyka, jako stosunek oczekiwanej dodatkowej stopy zwrotu do jej odchylenia standardowego. Przez dodatkową stopę zwrotu rozumie się nadwyżkę ponad określony benchmark, którym może być średnia rynkowa dla danej kategorii funduszy lub inny wskaźnik, jak np. indeks giełdowy. Im wyższa wartość wskaźnika, tym lepiej, a o dobrym wyniku mówi się, gdy przekracza 0,5.

Analiza wskaźników w przypadku funduszy może być pomocna przy wyborze konkretnego rozwiązania. Trzeba jednak cały czas pamiętać o tym, że nawet najlepszy w danym momencie fundusz, regularnie legitymujący się dobrymi i bardzo dobrymi wynikami, nigdy nie będzie w stanie zagwarantować, że w przyszłości będzie je powtarzał.

Bernard Waszczyk, Open Finance