Co wydarzyło się w polskim internecie w 2019 roku, jaki będzie 2020 (podsumowują wydawcy i organizacje)
W ramach cyklu naszych podsumowań 2019 roku w mediach i marketingu zajmujemy się polskim sektorem internetowym. Analizują go przedstawiciele czołowych wydawców i organizacji branżowych.
Marcin Gadziński, dyrektor zarządzający Gazeta.pl
Wydarzenie roku
24 mln emisji na YouTube dokumentu braci Sekielskich o pedofilii w Kościele. To symboliczny koniec epoki dzielenia kontentu na „tradycyjny” (telewizyjny czy prasowy) i internetowy. Film Tomasza i Marka Sekielskich większość Polaków po prostu obejrzała, nie zastanawiając się specjalnie, czy robi to na komputerze, telefonie czy telewizorze z dostępem do YouTube.
Sukces roku
200 tys. subskrypcji cyfrowych „Gazety Wyborczej”. To sukces na skalę europejską - wydawcy z dużo bardziej rozwiniętych rynków digitalowych Europy zachodniej mogą pozazdrościć Agorze. U podstaw tego sukcesu leży kilka czynników: determinacja całej firmy w rozwijaniu subskrypcji treści Wyborcza.pl, coraz lepszy i dojrzalszy produkt, ze stale poprawianymi parametrami w zakresie doświadczeniem użytkownika, postępujące niemal z miesiąca na miesiąc oswajanie się polskich internautów z rejestracjami i transakcjami w sieci, coraz powszechniejsze zrozumienie, że dostęp do treści to usługa, za którą się płaci czy wreszcie trend, który w Ameryce nazwano „Trump bump”. To wykorzystanie przez media (w USA np. „New York Times”, „New Yorker”) fali niechęci wobec władzy wśród milionów czytelników. Subskrypcja medium postrzeganego jako opozycyjne wobec Donalda Trumpa (czy w Polsce – wobec PiS), daje niektórym czytelnikom poczucie aktywności, przynależności do wspólnoty, a przy okazji dostęp do świetnego kontentu.
Porażka / rozczarowanie roku
Rozczarowaniem jest dla mnie fakt, że 2019 był kolejnym rokiem grzęźnięcia Facebooka w poszukiwaniu własnej tożsamości. Wciąż koncern Zuckerberga nie może zaakceptować tego, że dostarczając kontent do miliardów ludzi, jest także firmą mediową, a nie tylko technologiczną. Kolejna fala przesłuchań szefa Facebooka w Kongresie USA oraz oficjalna zgoda na publikowanie fakenewsowych reklam politycznych pokazały, jak trudno jest tej firmie wyciągać wnioski z wpadek z ostatnich lat.
Człowiek roku
Michał Pol - za przeskoczenie ze stanowiska dyrektorskiego w RASP w rolę samodzielnego, pełnoetatowego youtubera i influencera sportowego. Oczywiście, Michał stopniowo zmierzał w tę stronę od kilku lat, ale często ten ostatni krok - złożenie wypowiedzenia z korporacji - jest najtrudniejszy. Tak mocne i skuteczne wchodzenie najpopularniejszych polskich dziennikarzy sportowych do świata YouTube, inwestycje w kanały i nowe formaty to jeden z najciekawszych trendów 2019 roku w polskiej sieci.
Serwis / kampania / projekt roku
Ostatni „Twój Weekend” - projekt Gazeta.pl, agencji VMLY&R Poland, MasterCard i BNP Paribas to przekorne internetowo-papierowe wydanie ostatniego numeru pornograficzno-seksistowskiego periodyku z lat 90. Projekt zdobył po raz pierwszy w historii polskiej branży reklamowej Grand Prix na festiwalu w Cannes i mnóstwo innych trofeów. Sprzedał się nieźle w kioskach i zyskał wyrazy uznania w polskich mediach za szerzenie równościowego podejścia.
Trend roku
Ogólnoświatowym trendem jest gwałtowny wzrost ruchu z Google w serwisach newsowych, dzięki popularności funkcji Discover w telefonach androidowych. Discover i podobne usługi podtykają użytkownikom pod nos zgodne z ich zainteresowaniami artykuły, nie tylko newsowe, ale też sportowe, celebryckie, lifestyle’owe. W wielu serwisach w Polsce i na świecie ten nowy ruch google’owy (nie z wyszukiwarki!) stanowi już 30, 50, a nawet 70 proc. całości. Redakcje się rozrastają i zmieniają, aby sprostać wymogom tak efektywnego źródła pozyskiwania użytkowników. A to oczywiście stawia pytania o trwałość tego trendu i ponowne (jak 2-3 lata temu z Facebookiem) uzależnienie prac wielu redakcji od jednego algorytmu z Doliny Krzemowej...
Prognoza na 2020 rok
W kolejnym roku zwiększy się presja wywierana na Facebooka i Google’a, aby te koncerny zaczęły poważniej traktować swoje obowiązki mediowe oraz standardy dziennikarskie. Będzie to skutkować coraz większą liczbą programów partnerskich oraz ludzi mediów, w tym redaktorów, zatrudnianych w Facebooku i Google. To, co już dzieje się w USA i zachodniej Europie, zapewne dotrze też do Polski. I to właśnie te osoby staną przed niełatwym zadaniem odmieniania globalnych firm od wewnątrz tak, by działały - dużo bardziej niż do tej pory - odpowiedzialnie i „mediowo”.
Artur Potocki, prezes Grupy Interia.pl
Wydarzenie roku
W pierwszym kwartale 2019 roku wydatki na reklamę internetową po raz pierwszy w Polsce przewyższyły sumy wydawane na reklamę telewizyjną (wg wyników badania IAB AdEx poszerzonych o analizy danych Starcomu). Myślę, że dominująca pozycja internetu spowoduje wzrost jakości oferty reklamowej w tym medium, a co za tym idzie, przełoży się także wzrost efektywności reklamy internetowej.
Drugim wydarzeniem, istotnym szczególnie dla wydawców internetowych, było skupienie uwagi na przeciwdziałaniu hejtowi i mowie nienawiści w internecie. Otwartą dyskusję zapoczątkowały tragiczne wydarzenia z Gdańska, które spowodowały również wzmocnienie działań po stronie portali - Interia zintensyfikowała moderację komentarzy, w niektórych przypadkach decydowaliśmy się nawet na ich blokowanie. Przez cały rok edukowaliśmy naszych userów - w zasadzie od razu wdrożyliśmy bloczek, który służy zgłaszaniu nienawistnych komentarzy, a jesienią uruchomiliśmy kampanię „Wirtualny znaczy realny”, w której przyglądamy się zjawiskom, które pojawiły się wraz z rozwojem internetu - w tym mowie nienawiści i hejtowi. Działania podjęli też inni. Wirtualna Polska i Olx z mowy nienawiści uczyniły temat swoich kampanii. Temat wracał w zasadzie przez cały mijający rok.
Porażka / rozczarowanie / kryzys roku
W tym roku świat kilkakrotnie obiegły informacje o karach finansowych, jakie zostały nałożone na internatowych gigantów. Wystarczy wspomnieć o 50 mln euro kary nałożonej na Google’a przez francuski odpowiednik Urzędu Ochrony Danych Osobowych za utrudnianie użytkownikom dostępu do informacji o zasadach przetwarzania ich danych. A to nie jedyna kara, jaką otrzymała spółka z Mountain View. W marcu br. Komisja Europejska uznała, że gigant nadużywa swojej pozycji na rynku i nałożyła na firmę koleją karę.
Nie tylko Google ponosił w tym roku finansowe konsekwencje swoich działań. Także Facebook otrzymał w tym roku rekordową karę 5 mld USD, którą na spółkę nałożyła Amerykańska Federalna Komisja Handlu za nielegalne udostępnianie danych swoich userów, co jest pokłosiem afery z Cambridge Analytica. Tylko tych kilka przykładów pokazuje, że rynek ma problem z gigantami i naruszeniami których się dopuszczają.
Człowiek roku
W Polsce zdecydowanie Olga Tokarczuk. Po pierwsze z uwagi na otrzymaną nagrodę, ale także ze względu na dyskusje, jakie wywołało samo przyznanie nagrody pisarce, jak również wykład noblowski laureatki. Temat nie schodzi z ust Polaków od dwóch miesięcy.
Natomiast osobą, której nazwisko w tym roku wypowiadał cały świat, jest z pewnością Greta Thunberg. Abstrahując od tego, czy dziewczynka jest jedynie ustami starannie przygotowanej kampanii, należy przyznać, że jej osoba rozbudzała przez cały rok wielkie emocje, była tematem niezliczonych dyskusji, ale także inspiracją dla wielu nastolatków na całym świecie. W dużej mierze także dzięki Grecie tematy związane z trwającym kryzysem klimatycznym przedostały się do tzw. mainstreamu i stały tematem rozważań zwykłych ludzi.
Serwis / kampania / projekt roku
Kampania, która odniosła w tym roku chyba największy sukces to wspomniana już przeze mnie wcześniej realizacja OLX „A co gdyby” z udziałem Janusza Chabiora. Świetny pomysł, który idealnie wpisał się w obowiązujący kontekst społeczny i pokazał, że z negatywnymi zjawiskami w internecie można walczyć skutecznie i bez zadęcia.
Premiera, nowość roku
W Polsce na tytuł premiery roku zasługuje film braci Sekielskich „Tylko nie mów nikomu”. Warto zauważyć, że film został sfinansowany dzięki środkom zebranym w internetowej akcji crowdfundingowej, a następnie opublikowany w serwisie YouTube całkowicie za darmo. Co więcej, materiał w ciągu pierwszych kilku dni od publikacji obejrzało kilka milionów internatów. Dopiero potem film trafił do telewizji. To odwrócenie dotychczasowego modelu, w którym podobne produkcje swoje premiery miały najpierw w kinie i/lub w telewizji, a dopiero potem trafiły do sieci.
Trend roku
Zakupy przez internet. Polacy coraz więcej pieniędzy wydają na zakupy w sieci. Nadal najczęściej kupujemy odzież i obuwie, ale rośnie także zainteresowanie kupowaniem żywności. Szczyty popularności zdobywają także zakupy typu crossboarder, o czym świadczy ogromne zainteresowanie Polaków platformą Aliexpress. Możemy spodziewać się, że zainteresowanie tym modelem będzie ciągle rosnąć, a świadczyć o tym może umowa naszego rodzimego Inpostu z Grupą Alibaba.
Drugi silny trend jest związany z polską premiera głosowego Asystenta Google, dzięki której także użytkownicy w Polsce mogą korzystać z dobrodziejstw tej rewolucji. W kolejnych latach możemy spodziewać się zmian w sposobach użytkowania technologii, w których znaczącą rolę odgrywać będą właśnie asystenci głosowi.
Prognoza na 2020 rok
Przed nami bardzo ciekawy rok. W 2020 roku odbędą się dwie duże imprezy sportowe - igrzyska olimpijskie w Tokio oraz turniej Euro 2020. Polakom towarzyszyć będą także polityczne emocje, bo w przyszłym roku wybierać będziemy prezydenta. To wydarzenia, których obsługa informacyjna będzie odbywać się głównie w interencie i na to, jako jeden z kluczowych polskich portali, musimy być przygotowani. Dla nas rok 2020 będzie szczególny jeszcze z jednego powodu. W lutym obchodzić będziemy nasze 20-lecie.
Wszystko wskazuje także na to, że w przyszłym roku wydatki na reklamę w internecie będą rosnąć. Utrzyma się obecnie panujący trend i dynamika wydatków na promocję w sieci będzie wyższa niż wzrosty budżetów na reklamę w mediach tradycyjnych. Zwłaszcza że wielu z nas więcej czasu spędza w internecie niż przed telewizorem. Za zmianami w konsumpcji treści podążać będą zmiany w tortach budżetów reklamowych.
Na kolejnych podstronach wypowiedzi przedstawicieli Grupy naTemat, PBI, IAB Polska i Centrum Cyfrowego
Dołącz do dyskusji: Co wydarzyło się w polskim internecie w 2019 roku, jaki będzie 2020 (podsumowują wydawcy i organizacje)