Ciągle słaby eksport owoców i warzyw. "Jabłka w dół o ponad 20 proc."

‒ Cały czas obowiązuje embargo na Rosję. Są jakieś próby drobnych wysyłek do państw arabskich i azjatyckich, ale porównując je do tego, ile eksportowaliśmy w latach poprzednich, to jest tylko kilka procent – podkreśla Jolanta Kazimierska, prezes zarządu Stowarzyszenia Polskich Dystrybutorów Owoców i Warzyw „Unia Owocowa”. ‒ Jest tak dlatego, że nie mamy otwartych tych rynków, które chcielibyśmy mieć otwarte. Mówię w tym momencie o Chinach, w jakimś stopniu też o Indiach.

W ubiegłym roku polski eksport owoców i ich przetworów miał wartość ponad 4,8 mld zł, a warzyw – niemal 4 mld zł. Łącznie te dwie kategorie stanowiły ok. 1,3 proc. całej polskiej sprzedaży za granicę. W I połowie br. odnotowano jednak spadki – w kategorii owoców o 17 proc., a w kategorii warzyw o 7 proc.

Aż o ponad 20 proc. spadła wartość eksportu jabłek, co wynika z ograniczeń w eksporcie do Rosji. Cały wolumen sprzedaży jabłek za granicę spadł o 120 tys. ton (13 proc.), ale do Rosji – aż o 151 tys. ton (ponad 28-proc. spadek).

Jak podkreśla Kazimierska, duże rynki zbytu, takie jak Chiny i Indie, mogłyby pomóc polskim sadownikom i hodowcom warzyw. Eksport do tych krajów wymaga jednak podpisania umów dwustronnych, nad czym pracuje już resort rolnictwa.

‒ To są rynki, które kierują się swoimi prawami, mają określone wymogi jakościowe i towarowe względem tego, co zamawiają. Nie wszystkie te wymogi znamy, nie wszystkie jesteśmy w stanie spełnić, dlatego musimy wypracować nowe kontrakty handlowe – tłumaczy Kazimierska.  ‒ Poza tym naszym głównym rynkiem przez wszystkie dotychczasowe lata była Rosja. Były tylko pojedyncze ruchy wykonywane w zakresie pozyskiwania nowych rynków trzecich, więc doświadczenie jest znikome.

Kazimierska dodaje, że rynek w Chinach może zostać otwarty dla eksporterów dopiero w połowie 2016 r. Dodaje, że poza samym zezwoleniem na eksport równie istotne jest nawiązanie więzi handlowych, a nawet prywatnych, które ułatwią sprzedaż. To może jeszcze bardziej opóźnić rozpoczęcie efektywnej, masowej sprzedaży jabłek do Chin.

Eksporterom jabłek na pewno pomogłoby stworzenie systemu przygotowującego do sprzedaży zagranicznej – podkreśla Kazimierska. Stowarzyszenie apeluje o takie wsparcie już od trzech lat. Liczy na współpracę z ministerstwem rolnictwa, Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz innymi służbami.

‒ To jest system, który będzie określał wszystkie zasady i normy, jakie powinien spełnić polski producent, żeby móc eksportować na te nowe rynki. Takiego systemu nie ma, gdybyśmy go mieli, to praca nad przygotowaniem umów dwustronnych przebiegałaby dużo szybciej, dlatego że mielibyśmy podstawę, na której można budować. Tę podstawę można byłoby tylko modyfikować pod kątem szczególnych wymogów danego państwa – przekonuje Kazimierska.