NIK skontroluje, jak Telewizja Polska zarządza finansami i majątkiem

W komunikacie zamieszczonym w środę NIK poinformował, że wśród kontroli zaplanowanych na br. są m.in. „badanie zarządzania majątkiem i finansami TVP oraz dbałość organów administracji publicznej o podtrzymywanie tożsamości kulturowej i językowej mniejszości narodowych”.

NIK zapowiedział też szereg innych kontroli dotyczących bezpieczeństwa obywateli („czy Siły Zbrojne RP są w stanie szybko osiągnąć pełną gotowość mobilizacyjną i bojową w wypadku zagrożeń zewnętrznych”, „audyt stanu przygotowania Służby Ochrony Państwa do wypełniania  ustawowych zadań”), gospodarki finansowej państwa („czy NBP prawidłowo realizował założenia Rady Polityki Pieniężnej określone na rok 2019”, „czy sam NBP prawidłowo, przejrzyście i gospodarnie zarządzał swoimi finansami w latach 2015–2020”), kosztów świadczeń zdrowotnych („jak Narodowy Fundusz Zdrowia realizował postawione mu zadania w 2019 r.”, „czy taryfikacja świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych przebiega prawidłowo i jak NFZ rzetelnie korzysta z wycen tych świadczeń”) oraz przeciwdziałania kryzysom ekologicznym („czy bariery w rozwoju systemu wykorzystywania OZE są skutecznie likwidowane”, „Izba przyjrzy się też systemowi gospodarowania odpadami komunalnymi i transgranicznemu przemieszczaniu odpadów”, „kontrola efektywności działań mających zapobiegać niedoborom wody w rolnictwie”).

Mediom prywatnym ufa dużo więcej Polaków niż publicznym, spadek NATO i Kościoła katolickiego

- To oczywiście tylko niektóre spośród ok. 90 kontroli, które w 2020 roku przeprowadzi Najwyższa Izba Kontroli. Najważniejszą, doroczną kontrolą jest oczywiście kontrola wykonania budżetu państwa, która już się rozpoczęła. NIK przeprowadzi także następne audyty Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Izba jest od roku audytorem zewnętrznym OECD i funkcję tę będzie pełnić jeszcze przez trzy lata - zaznaczyła Najwyższa Izba Kontroli.

TVP i Polskie Radio w dwa lata dostały 2,4 mld zł pomocy publicznej, mają dostać 1,95 mld zł

W 2017 roku Telewizja Polska i Polskie Radio otrzymały 1,677 mld zł środków publicznych, a w 2018 roku - 741,5 mln zł. Za podzielenie tych środków odpowiadała Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, większość przyznała Telewizji Polskiej.

I tak w 2018 roku TVP dostała 385,5 mln zł, Polskie Radio - 186,3 mln zł, a 17 rozgłośni regionalnych Polskiego Radia - 169,7 mln zł.

Według danych UOKiK-u w 2017 roku środki przyznane mediom publicznym stanowiły 5,5 proc. łącznej kwoty 30,57 mld zł pomocy publicznej, a w 2018 roku - 3,4 proc. z 21,75 mld zł.

Środki publiczne uzyskane przez TVP i Polskie Radio to przede wszystkim wpływy z abonamentu radiowo-telewizyjnego, które są klasyfikowane jako środki publiczne. W 2018 roku wyniosły 741,5 mln zł, a abonament opłacało jedynie 994,6 tys. osób i firm.

Do tego doszła pierwsza rekompensata z tytułu wpływów nieuzyskanych z abonamentu radiowo-telewizyjnego. Przyznano ją, w wysokości 960 mln zł, na przełomie 2017 i 2018 roku w ramach nowelizacji ustawy budżetowej, z tej kwoty TVP przydzielono 860 mln zł, Polskiemu Radiu - 62,2 mln zł, a działającym jako osobne spółki 17 rozgłośniom regionalnym Polskiego Radia - 57,8 mln zł.

Natomiast na początku stycznia br. Sejm przyjął poselski projekt ustawy o kolejnej rekompensacie abonamentowej dla Telewizji Polskiej i Polskiego Radia, w wysokości 1,95 mld zł. Opozycji nie udało się zerwać kworum, ponieważ zagłosowały dwie posłanki Koalicji Obywatelskiej.

Rekordowe wpływy i zysk TVP

W 2018 r. Telewizja Polska osiągnęła wzrost przychodów o 24 proc. do 2,2 mld zł, głównie dzięki 359 mln zł więcej z abonamentu rtv. Wzrosły też wpływy nadawcy z reklam, sponsoringu, sprzedaży programów i licencji. Zatrudnienie w firmie wynosiło prawie 2,7 tys. etatów.

Dyrektorzy i ich zastępcy w Telewizji Polskiej zarabiali średnio 21,8 tys. zł miesięcznie brutto, doradcy zarządu - 20,8 tys. zł, dziennikarze motywacyjni - 7,5 tys. zł, a ci honoraryjni - 12,2 tys. zł. Członkowie zarządu Jacek Kurski i Maciej Stanecki zainkasowali łącznie 811,8 tys. zł. Wiosną 2019 r. z zarządu spółki odwołano Macieja Staneckiego, a powołano Marzenę Paczuską i Mateusza Matyszkowicza.

Natomiast w pierwszych dziewięciu miesiącach ub.r. TVP wypracowała 137,4 mln złotych zysku netto.

Szef NIK po reportażu „Superwizjera” najpierw broniony, a potem krytykowany przez polityków PiS

Szefem Najwyższej Izby Kontroli od 30 sierpnia ub.r. jest Marian Banaś. Miesiąc później w „Superwizjerze” TVN24 ujawniono, że Marian Banaś wynajmował kamienicę w krakowskim Podgórzu osobom z półświatka przestępczego, które prowadziły tam hotel na godziny. Kilka dni wcześniej kontrolę oświadczeń majątkowych polityka zakończyło Centralne Biuro Antykorupcyjne.

Banaś tłumaczył tę sprawę w wywiadzie w „Gościu Wiadomości”, potwierdzając niektóre ustalenia „Superwizjera”. Jednocześnie skierował pozew przeciw TVN za naruszenie dóbr osobistych, domaga się przeprosin.

Politycy PiS początkowo bronili Banasia, ale kiedy CBA zakończyło kontrolę jego oświadczeń majątkowych, a w mediach pojawiły się kolejne zastrzeżenia w tej sprawie, zaczęli apelować do niego, żeby zrezygnował ze stanowiska prezesa NIK (szef tej instytucji nie może zostać odwołany przez parlament ani prezydenta). Premier Mateusz Morawiecki sugerował, że jeśli Banaś nie złoży dymisji, rządzący mają plan B. Nie doszło jednak do jego realizacji, bo opozycja nie zamierza poprzeć propozycji stosownych zmian w konstytucji.

W grudniu Marian Banaś w krótkim oświadczeniu zapowiedział, że będzie „kontynuował powierzoną mu przez Parlament misję”. Przyznał, że „wobec pojawiających się w mediach różnych doniesień związanych z moją działalnością, ale przede wszystkim powodowany troską o przyszłość Najwyższej Izby Kontroli pragnę oświadczyć, że byłem gotów złożyć urząd prezesa NIK. Z przykrością stwierdziłem jednak, że moja osoba stała się przedmiotem brutalnej gry politycznej”.

Na początku grudnia w wywiadzie w "Sieciach" Jacek Kurski zapewnił, że w programach informacyjnych publicznego nadawcy nie są przemilczane tematy niewygodne dla władzy, chociażby ostatnie zamieszanie wokół Mariana Banasia. - Niczego nie pomijamy, ale nie pozwolimy, by nagonki sterowane przez opozycję decydowały o naszym programie. Za bardzo szanujemy widza, za dużą cenę wielu odważnych ludzi zapłaciło za walkę o obecny pluralizm medialny, by teraz wszystko było znowu takie same - skomentował. - W sprawie prezesa Banasia - w sumie to TVP go pogrążyła. Słowa, które u nas wypowiedział na żywo w „Gościu Wiadomości”, były dlań dużym problemem, przedmiotem ataku opozycji - stwierdził Kurski. Podkreślił, też w zeszłym tygodniu publiczny nadawca obszernie relacjonował posiedzenie komisji sejmowej, na którym Marian Banaś tłumaczył się z niejasności wokół zarządzania swoim majątkiem.

W zeszłym tygodniu NIK opublikowała raport krytycznie oceniający działania instytucji państwowych, m.in. Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie nieprawidłowości w firmie GetBack, która ogłosiła niewypłacalność w kwietniu 2018 roku, a straty inwestorów wynoszą ok. 2,5 mld zł. Natomiast w grudniu ogłosiła raport wyliczający poważne zastrzeżenia w Służbie Więziennej (którą w ostatnich latach nadzorował ówczesny wiceminister sprawiedliwości Patryk Jaki), skierowała w tej sprawie 16 zawiadomień do prokuratury.